AB Yeni Göç ve İltica Anlaşması: Türkiye’ye de Açık Ama Sadece “Beyin Göçü” İçin!
yerelce.wordpress.com Haberine göre:
Brüksel, 20 Aralık 2023 (Yerelce) — AB, bugün Brüksel’de yaptığı iki önemli
açıklama ile oturma ve çalışma izinleri ve düzensiz göç konusundaki yeni
düzenlemeleri iç ve dış kamuoylarına yansıttı. 2024 Haziran ayında yapılacak Avrupa
Seçimleri öncesinde dış göç sorunu özellikle popülist aşırı sağ partilerin en çok
istismar ettikleri konulardan biri ve hemen hemen ilk sırada yer alıyor bile diyebiliriz.
Ancak, asıl istismar ettikleri en az yarım asırdan fazla bir süredir AB sınırlarında
yaşayan ve özellikle de Müslüman göçmenler ile ilgili olanları. Bu topluluk içinde
terörle bağlantısı olanların, AB’de şiddet ve terör nitelikli eylemlere katılmalarının
dışında, buralarda yetişmiş kız, kadın veya erkek gençler ile erişkinlerin Suriye, Irak
gibi ülkelerdeki aşırı dinci örgütlerce kullanılmalarının yarattığı iç ve dış güvenlik
meselelerinden oluşuyor. Bu noktada AB ne yazık ki yıllarca ne gelişmeleri görebildi,
istihbarat ve emniyet teşkilâtlarını dinledi; ne de özellikle « ayrılıkçı terör »
konusunda Türkiye benzeri devletlerin uyarılarını dikkate aldı. Tam tersine insan
hakları, özgürlükler ve demokrasi ihlâllerini bahane ederek AB’de yerleşik ve terör
örgütlerine siyasî destek verenleri de kullanma yoluna gitmedi değil. Fransa, Belçika,
İsveç, Almanya, Hollanda gibi ülkelerdeki hareketlenmeleri bastırma yoluna gitmediği
gibi açıkça görmezden geldi. Bugün bile yeni tedbirler alıyor ve düzenlemelere
gidiyorsa sadece din boyutlu eylem ve faaliyetler yüzünden.
Tabii, Suriye’deki iç düzenin bozulması sonucu başgösteren ve Türkiye üzerinden
AB sınırlarını zorlayan göçün yanısıra, Arap Baharı çalkalanmaları sonucu artan
Afrika çıkışlı göçmenlerin Akdeniz üzerinden birlik sınırlarından içeri girmeye
çalışmaları sırasında ortaya çıkan insani boyutlu felâketler ve can kayıpları da bugün
açıkladıkları yasal düzenlemelerin temelini teşkil ediyor. Ayrıca, sahte güvenli geçiş
vaatleriyle kaçak göçmenleri kandıran ve onlardan zorla para alan suçluların,
kaçakçıların ve tacirlerin kurbanı oldukları da görülüyor.
Ancak, AB nüfusu yaşlanmayı sürdürüyor ve yaşlıların ekonomi üzerindeki
yükleri de hem artıyor hem de daha fazla hissediliyor. Özellikle de istihdam
sektöründe. Brüksel bu alanda da yeni politikalar belirliyor. Özellikle 70’li yıllardan
itibaren çalışmak amacıyla Avrupa ülkelerine gelenler için geçerli uygulamada iki izin
belgesi veriliyordu. Oturma ve Çalışma kartları… AB şimdi bu kuralı « birleşik
çalışma ve oturma izni »ne dönüştürüyor.
Avrupa Komisyonu, revize edilmiş Tek İzin Direktifine ilişkin olarak Avrupa
Parlamentosu ile Bakanlar Konseyi arasında 18 Aralık’ta varılan siyasi anlaşma
sonucu, tek izin için tek bir başvuru işlemini uygulamaya başlıyor. AB üyesi olmayan
Türkiye gibi ülkelerden gelen işçilere çalışma koşulları, sosyal güvenlik, niteliklerin
tanınması ve vergi avantajlarıyla ilgili bir dizi ortak hak sağlıyor.
Günün terminolojisinde « beyin göçü » diye anılan en çok ihtiyacı duyulan
yabancılara ağırlık verilmesi de AB’nin küresel ölçekte rekabetçi kalabilmek için
yetenekleri yüksek olanların nüfusunu artırmayı amaçlıyor. İşgücü piyasasının
gerektirdiği doğru yetenek ve becerilere sahip olanlarla mevcut boşluğun doldurulup,
büyümeyi ve yenilikçiliği teşvik etmek nihai hedef, AB için. Yeni kurallar, başvuru
prosedürünü basitleştiriyor ve AB üyesi olmayan işçiler ve işverenler için daha etkili
hale getiriyor. Emek sömürüsüne son vermeyi amaçlıyor.
Değiştirilen mevzuat neler öngörüyor:
✮ AB üyesi olmayanların, bir Üye Devlette ikamet iznine dayalı olarak
oturmaları halinde o Üye Devletten de tek bir izin için başvuruda bulunmalarına
olanak tanıyor;
✮ Uluslararası işe alımı kolaylaştırıcı daha hızlı başvuru yol ve yöntemi
uygulanıyor;
✮ İşveren değiştirme hakkını ve tek izinlerinin geri alınmaması gereken asgari
işsizlik süresini de getirerek, AB üyesi olmayan ülkelerden gelen işçilerin daha güçlü
korunmasını sağlıyor; diğer deyişiyle, iznin geçerlilik süresi içerisinde işçileri Üye
Devlette yasal olarak ikamet etmeye devam ederken işverenlerini değiştirme hakkına
sahip kılıyor;
✮ Ulusal hukuka uygun olarak korumadan yararlananların, çalışmalarına izin
verilmesi halinde eşit muamele haklarından yararlanabilmeleri sağlanıyor;
✮ Üye Devletlere, eşit muamele hakları da dahil olmak üzere, AB üyesi
olmayan işçilerin haklarını ihlal eden işverenlere karşı denetimler, izleme
mekanizmaları ve yaptırımlar sağlamaya yönelik yeni yükümlülükler getiriyor.
AB’de yaklaşık 24 milyon civarında üçüncü ülkelerin vatandaşları yaşıyor. 2022
yılında düzensiz gelenler 300 bin kadar. Yasal yolla gelenler ise 3 milyon civarında.
Bu yeni düzenleme AB dışından gelmek isteyenlere iyi yönetilen yasal göç olanağı
sunarken, düzensiz göçü de azaltıcı, ekonomiyi canlandırıcı ve Türkiye gibi ülkelerle
işbirliğini güçlendirecek.
Nisan 2022’de Komisyon, Beceri ve Yetenek paketini sundu. İçinde, Uzun Süreli
İkamet Yönergesi‘nin yanı sıra Tek İzin Direktifi yer alıyordu.
)